Buğdaygiller familyasından, çok yıllık otsu bitki. Tarla ayrığı olarakta bilinen A. Repens 30-120 cm yükseklikte,sarımsı renkli, parlak, 2-3 mm çapında, silindir biçiminde, içi boş, boyuna çizgili, değişik uzunlukta parçalar halindedir.

İdrar söktürücü, böbrek ve mesane taşlarını düşürücü, prostat büyümesini önleyici ve şeker hastalığında, pankreasın ifrazatını artırıcı özellikleri vardır.

Bir bardak suya, 4-10 gr ufalanmış kök konur, 10 dakika kadar kaynatılır, indirdikten sonra içine 5-10 gr Meyan kökü konur, 10 dk bekletilir ve günde 2-3 bardak içilir. İçimini kolaylaştımak için, bal veya limon ilave edilebilir.

Türkiyede yirmi (20) kadar Ayrık türü yetişir. Bunlardan bazıları Köpek ayrığı (A. caninum) Otlak ayrığı: (A. cristatum) Kum ayrığı: (A. dasystachyum) ve Kır ayrığı (A desertorum) gibi. Tarla ayrığı çok arsız bir bitkidir. Köksapları kolayca yayılarak, ekin tarlalarını ve çayırları kaplar.

Büyük Ayrıkotu: (Cynodon dactylon) Bu tür 30 c.metre kadar yükseklikte, çok yıllık otsu bir bitkidir. Boş tarlalarda yetişir.

İdrar artırıcı, tan tükürmeyi önleyici özelliği olup, safra kesesi taşlarını döker ve müshil etkilidir.

Bir bardak suya 4-10 gr incecik kıyılmış sap veya tohum konur, 10 dk kaynatılır, günde 3-4 bardak içilir. İndirildikten sonra içine 5-10 gr Meyan kökü konup, 10 dk bekletilip içilirse, daha iyi olur.

1. Ayrıkotu nun tohumu kaynatılır, böbrek taşları için lavman yapılırsa taşları derhal düşürür. Kaynatılan suyu ile cerahatlı yaralar yıkanır ve pansuman yapılırsa, faydalı olur.

Badem, Bayam, Biyam, Boçça, Paya,Piyam ve Şabah ta denir. Gülgiller den meyve ağacı ve bu meyve ağacının meyvesi. Badem orta boyda 6*8 mt yaygın ya da dik dallı, ince uzunca yapraklı, dikensiz bir ağaçtır. İlkbaharda çok erken çiçek açar. Çiçekleri pembe veya beyazdır. Meyvesi taş çekirdek biçimindedir. İçinde bir ucu sivri, b.r ucu genişçe yassı bir tohum bulunur. Bademler en başta iki altküre ya da çeşide atrılır.

Tatlı Badem: (Amygdalus communis var dulcis) olup,bunlardan pekçok bahçe bademi türleri üretilmiştir.Tatlı Badem yağlı olup, ezilerek Badem yağı çıkarılır.

Tatlı Badem yenildiğinde, tıkanık damarları açar, kollestrolü düşürür, vücudun direncini artırır,dimağa kuvvet verir, öksürüğü keser, göğsü balgamdan temizler, kabızlıkta ve sürmenajda çok faydalıdır. İdrar yanmasınıda önler ve kalp çarpıntısını giderir.

Ezme halinde kullanılır, Bir bardak suya 15 adet Badem, 1,5 kaşık şekerle ezilir, süt haline getirilir ve ılık olarak akşamları içilir.

Cinsi iktidarsızlıkta, yemeklerden sonra bir ay müddetle, yirmi adet Badem yemek faydalıdır.

Acı Badem: (Amygdalus communis var amara) arapça Arez denir.Acı Bademin içinde “Amygdalin” denilen zehirli bir glikoz vardır. Sabun , krem, esans vs. imalinde kullanılır.

Yumuşatıcı, öksürük kesici, idrar artırıcıdır. Kutt dişirici olarak günde 4-6 adet acı badem yenir.

Şeker hastaları, sabah akşam üçer adet aç karınla acı badem yerse faydasını görür.

Acı badem kabukları beş dakika kaynatılır, boğaz ağrılarında bu su ile gargara yapılır.

Badem yağı: Sabahları aç karınla bir yemek kaşığı tatlı badem yağı içilirse,böbrek ve mesane taşlarını ağrısız ve kolayca düşürür. İdrar tutukluğunu giderir.

Badem yağı mide ekşimesine çok iyi gelir, sütle içilirse hazım sistemini güçlendirir, nefes borusu iltihaplarında son derece faydalıdır. Karaciğer ve böbrek ağrılarını dindirir.

Güzel kalmak isteyen kadınlar haftada bir defa vücutlarını Badem yağı ile ovarlarsa, ciltleri taze kalır.

Bakam, Bakkam, Boya ağacı, Mor bakam ve Siyah bakam da denir. Erguvangiller familyasından, 7-15 metre yükseklikte, pennat yapraklı ve sarı çiçekli bir ağaçtır. Dış yüzü esmer kırmızıdır. Siyah bakam ismi buradan gelir. İç kısmı sarımtırak kırmızıdır. Kokusuz ve buruk lezzetlidir. Tedavide nadiren kabız olarak kullanılır. Kırmızı boyalar ve mürekkep yapımında kullanılır.

Kırmızı Bakam: (Caesalpinia echinata) Albakkam da denir. Tanen ve boyar madde olarak, bilhassa brasilein taşımaktadır. Tentür diş macunu gibi boyanmasında ve sanayide boyar madde olarak kullanılır. Kabız bir etkisi bulunmaktadır.

Hindistan  Bakam:(Caesalpinia sappan ) Yalancı sandal odunu da denir. Kırmızımtırak renkli ve kokusuzdur. Tanen ve hematoks iline benzer bir boyar taşımaktadır.Boyar madde taşımaktadır.Adet getirici ve kabız etkileri vardır.